Во матичните служби повеќе нема да се прашува за национална припадност

Уставниот суд го укина делот „националност” во три члена од матичната книга на родените, на венчаните и матичната книга на умрените, конкретно во членот 4 став 1 точка 2, членот 11 став 1 точка 1 и членот 13 став 1 точка еден од Законот за матична евиденција. 

Уставниот суд оцени дека барањето на овој податок од  граѓаните при впушувањето во матичните книги е во спротивност со темелната вредност на слободно изразување на национална припадност, предвидена со член 8 став 1 алинеја 2 од Уставот.

Овој член од Уставот вклучува не само право на поединецот слободно да одлучи да се изјасни за сопствената националност, туку и право  да не се изјасни по ова прашање вклучително и да ја промени декларираната националност, што не беше возможно со деловите од одредбите кои денеска се укинати. 

Уставниот суд ја донесе одлуката поаѓајќи од фактот дека станува збор за приватно и внатрешно чувство на човекот и никој не може да биде принуден  тоа чувство да го манифестира во јавноста и уште повеќе да биде предмет на задолжително институционално администрирање во јавни исправи, со оглед дека Уставот преку член 18 ја гарантира тајноста и сигурноста на личните податоци на граѓаните. 

Дополнително преку членот 25 од Уставот на секој граѓанин му се гарантира почитување и заштита на приватноста, неговиот семеен и личен живот, на достоинството и на угледот. 

Со оглед на денешната одлука, повеќе не постои правен основ во матичните книги за родени, венчани и умрени да се бара податок за националноста. 

Иницијативата е поднесена во јули 2023 година од страна на политичката партија „Левица".